دوشنبه، دی ۳۰، ۱۳۸۷

به ویکی پدیا ادای دین کنیم

ممکن است شما کم‌تر از من از ویکی‌پدیا استفاده کنید یا مثل خیلی‌ها اگر و اما بگذارید روی اطلاعات‌اش و بگویید ویکی پدیا تن‌ِ اصحاب دایره المعارف را در گور می‌لرزاند. در مورد آن‌ها بحث نمی‌کنم که ویکی‌پدیا اگر می‌خواست بریتانیکا باشد، که نمی‌شد دانشنامه‌ی آزاد. اگر به خودش اعتماد کامل داشت که اوپن سورس نمی‌شد. ویکی پدیا دانشنامه‌ی آزاد است که هم در استفاده‌اش آزاد باشی، هم در نقد و تغییرش و هم در تولیدش.
و البته به نظر من چیزی که این‌همه مستقیم در معرض تصحیح و نقد باشد، کم از دانش‌نامه‌ی روسو و دالامبر و ولتر نخواهد داشت. اگر هم ایرادی درش می‌بینید، مشکل از من و شما و یا آن‌هایی است که اشتباه را می‌بینیم و تصحیح نمی‌کنیم.
.
اگر توی ویکی مقاله‌های درست از مقاله‌های غلط شکست می‌خورند، یا بحث‌های غیر منطقی از منطقی، خیلی ساده دلیل‌اش این است که آن‌هایی که دانا‌ترند بی‌اعتنا‌ترند. که تغییر را نمی‌خواهند یا برای‌اش آن‌قدری تلاش نمی‌کنند که آن‌هایی که نمی‌دانند تلاش می‌کنند. توانا بود هر که دانا بود و دانش قدرت ‌است را بی‌راه نگفته‌اند، جز این‌که باید برای‌اش تبصره می‌گذاشتند که آن‌هایی که دانا‌ترند بیش‌تر بلدند شانه بالا بیاندازند و بیش‌تر بلدند نخواهند که توانا باشند.
.
کلن‌اش می‌خواهم بگویم اصلاً هر قدری که ویکی را قبول داریم، به اندازه‌ی همان‌قدری که ازش استفاده می‌کنیم، باید به‌اش ادای دین کنیم. ویکی پدیای فارسی به طور غیر عادی‌ای ضعیف است. دلیل‌اش هم تعداد فارسی زبان‌ها‌ نیست که مثلاً مگر چند ایتالیایی‌ زبان توی کل دنیا داریم. ویکی فارسی را با ویکی ایتالیایی مقایسه کنید تا ببینید. و خب شما که فکر نمی‌کنید تمام فارسی زبانان وظیفه‌شان این است که انگلیسی یا فرانسه و اسپانیایی بدانند که شایسته‌ی استفاده کردن از یک دانشنامه‌ی عمومی شوند. از طرف دیگر اطلاعات مربوط به حوزه‌ی فارسی زبان به زبان‌های دیگر هم روی ویکی خیلی محدود است. یعنی مثلاً مقاله‌ی نوروز در خیلی‌ از زبان‌ها ناقص است.
.
قبلاً گفته بودم که " ویت د ِ بست فرنچ پرافسور اِو ِر" فرانسه خوانده‌ام. یکی از تکلیف‌های درسی‌مان توی کلاس برای شش- هفت ترمی که با این استاد کلاس داشتیم، این بود که از ویکی فرانسه مقاله ترجمه کنیم و بگذاریم توی ویکی فارسی؛ یا متن فرانسه در مورد حوزه‌هایی که به ایران ِ‌فرهنگی یا زبان فارسی مربوط است تولید کنیم،‌ او تصحیح کند و بگذاریم روی ویکی پدیای فرانسه.
بعدتر هم که او دیگر استادمان نبود، این عادت را نگه داشتیم که اگر اطلاعات غلط می‌دیدیم تصحیح کنیم و یا اگر در حوزه‌ای که تخصص داشتیم، به فارسی مقاله‌ای نبود می‌گذاشتیم روی نت. اصلاً تولید مقاله به کنار، تصحیح رسم الخط یک مقاله، ده دقیقه بیش‌تر وقت نمی‌گیرد.
هنوز گاهی وقت‌ها که پی چیزی می‌گردم یا توی هزارتوی لینک‌های ویکی گم می‌شوم، همان مقاله‌های کلاس فرانسه خودمان را می‌بینم. منظورم این است که جای دوری نمی‌رود.
برای شروع می‌توانید از این به بعد وقت دیدنِ "لطفاً‌ با کمک منابع بیش‌تر این مقاله را بهبود ببخشید" یا "مقاله‌ی... را آغاز کنید یا درخواستی برای ایجاد آن بنویسید"، به جای بی‌اعتنا گذشتن، روی لینک‌ها کلیک کنید.
..
پ.ن : فکر شیطانی: شب‌های امتحان و تحویل پروژه.
و
کافه ویکی پاتوق خوبی است : دی
.